Inicjatorem reaktywowania Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży był ks. Prałat Antoni Sołtysik, proboszcz parafii pw. św. Mikołaja w Krakowie, diecezjalny duszpasterz młodzieży. Zainspirował w ramach Komisji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Młodzieży, której był członkiem, ideę powołania do życia KSM-u. W 1990 roku odbyło się pierwsze spotkanie inicjujące Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży. W spotkaniu wzięło udział kilkudziesięciu księży i młodzieży z całej Polski. Zadanie propagowania idei KSM-u podjęło czasopismo Wzrastanie. Począwszy od diecezji na południu Polski – pierwsze oddziały powstały w archidiecezji krakowskiej – Stowarzyszenie zakładano coraz dalej. Konferencja Episkopatu Polski wydała dnia 10 października 1990 roku dekret powołujący do życia KSM jako organizację ogólnopolską, nadając jej osobowość prawną
i kościelną, a statut zatwierdziła 30 kwietnia 1993 roku.
Ojciec Święty Jan Paweł II zaakceptował reaktywowanie KSM-u.
Historia Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży sięga swymi korzeniami czasów zaborów. W okresie zniewolenia trzeba było zespolić młode siły do walki
o polskość. Wówczas było ono częścią składową Akcji Katolickiej.
Na krajowym zjeździe Akcji Katolickiej w Krakowie (5-6 lutego 1934 roku) postanowiono ujednolicić Stowarzyszenia wchodzące w jej skład. Na wzór włoski utworzono cztery organizacje zwane kolumnami: Katolicki Związek Mężów (KZM) z siedzibą w Warszawie, Katolicki Związek Kobiet (KZK) z siedzibą w Krakowie (tymczasowo w Poznaniu),
Katolicki Związek Młodzieży Męskiej (KZMM) i Katolicki Związek Młodzieży Żeńskiej (KZMŻ), oba z siedzibą w Poznaniu. Główny trzon w obu Stowarzyszeniach młodzieżowych stanowili członkowie dotychczasowego Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej (SMP), utworzonego już w 1919 roku. Dzisiejsze Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży nawiązuje więc do KSMM, KSMŻ i wcześniejszego SMP.
Po 1934 roku nastąpił znaczny wzrost liczebny członków Akcji Katolickiej.
W 1936 roku KZM liczył 111404 członków, KZK 151362, KZMM – 113100, KZMŻ – 143700. Działalność KZMM
i KZMŻ, była bardzo bogata. Można podzielić ją na cztery grupy:
1. Działalność religijna.
2. Działalność kulturalno-oświatowa.
3. Działalność charytatywna.
4. Działalność społeczno-patriotyczna.
KSMM rozpoczęło działalność we wrześniu 1945 roku. Od początku powojennego istnienia KSMM ustosunkował się pozytywnie i czynnie do dzieła odbudowy kraju. KSMM prowadził w swej działalności akcję wychowawczą. Uświadamiając swych członków o współczesnych reformach społeczno-gospodarczych, zapoznając ich z problematyką obywatelską, włączał liczne szeregi katolickiej młodzieży Wielkopolski w ogólnopolski nurt potrzeb i zadań odbudowującej się Ojczyzny. W dniach 23-24 września 1938 roku odbył się pierwszy zlot Katolickiego Związku Młodzieży Męskiej w Częstochowie, wzięło w nim udział sto pięćdziesiąt tysięcy członków z istniejących w owym czasie pięciu tysięcy oddziałów w prawie wszystkich parafiach w dwudziestu diecezjach. Niestety, wybuch II wojny światowej przerwał działalność Akcji Katolickiej w Polsce, ale jej członkowie wychowani w duchu miłości Boga i Ojczyzny nie wahali się w wielu wypadkach oddać własnego życia w jej obronie.
Władze komunistyczne po II wojnie światowej zabraniały wszelkiego niezależnego zrzeszania się. Jedynie Katolicki Stowarzyszenie Młodzieży Męskiej (KSMM) dwóch archidiecezji - poznańskiej i krakowskiej zdołały się zarejestrować. Jednak już Katolickiemu Stowarzyszeniu Młodzieży Żeńskiej (KSMŻ) nie udało się wznowić legalnej działalności. Dlatego też kardynał Sapieha powołał do istnienia w archidiecezji krakowskiej Żywy Różaniec Dziewcząt (ŻRD) jako ruch nieformalny. Miał on jednak strukturę organizacyjną Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Żeńskiej. Jednak wskutek wzmożonej represji władz państwowych tak ŻRD jak i KSMM w obu diecezjach zostały rozwiązane 7 lutego 1953 roku. Represje były bardzo surowe. Kilku KSM-owiczów zabito, wielu odsiadywało wyroki w więzieniach, byli bici. Mimo rozwiązania organizacji, spotkania KSM-owiczów odbywały się nadal, lecz nieoficjalnie. Członków KSMM i KSMŻ łatwo było też zauważyć w parafiach. Zawsze aktywni, odpowiedzialni,
szanujący kapłanów, angażujący się w działalność.
Dziś Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży istnieje prawie we wszystkich diecezjach, liczy około trzydziestu tysięcy członków zrzeszonych w około tysiącu oddziałów parafialnych
i kół środowiskowych. Opiekunem KSM z ramienia Episkopatu Polski jest ks. bp Marek Solarczyk. Asystentem generalnym jest ks. dr Andrzej Lubowicki z Diecezji Drohiczyńskiej. Prezydium Krajowej Rady KSM pełni obecnie czternastą kadencję. Pierwsze wybory
do Prezydium odradzającego się Stowarzyszenia odbyły się 29 listopada 1992 roku na Zjeździe Zarządów Diecezjalnych w Częstochowie. Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży ma wielką szansę spełnić pokładane w nim nadzieje. Cieszy się poparciem biskupów
i wielką ofiarnością księży asystentów. Coraz bardziej wzrasta liczba zaangażowanych młodych, którzy są nadzieją Stowarzyszenia, Kościoła i Polski.
Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Diecezji Toruńskiej
ul. Plac Bł. Ks. Phm. Stefana Wincentego Frelichowskiego 1
87-100 Toruń
biuro@ksmtorun.pl